Energiecoöperatie Zuiderlicht is vijf jaar geleden geboren tijdens de netwerksessies van Wij krijgen Kippen (nu: 02025). Een aantal buurtbewoners in de woonbotenbuurt in Amsterdam-Zuid zag mogelijkheden voor zonnepanelen op daken van scholen, sportverenigingen en andere gebouwen en richtte de coöperatie op. Doel: de energietransitie in Amsterdam versnellen en mensen zonder geschikt dak de gelegenheid geven te investeren in schone opwek methoden voor energie in de buurt. Energie+ sprak met de directeur van Zuiderlicht, Frank Boon.
interview
Energiecoöperatie Zuiderlicht
bestaat vijf jaar. Wat heb je te
vieren?
"Het is heel mooi om te zien dat we zoveel
voor elkaar hebben gekregen in de afgelopen
vijf jaar. We begonnen met zonnepanelen op
de begraafplaats in Zuid en op het clubhuis
van voetbalclub Arsenal en al heel snel daarna
kregen we de mogelijkheid om op de scholen-
gemeenschap IJburg I zonnepanelen te plaat-
sen. Alle projecten die we hebben gedaan, zijn
aangedragen door leden van Zuiderlicht, echt
een mooie samenwerkende groep mensen die
in hun eigen buurt kansen zien om schone
energie op te wekken. De eerste twee jaar zijn
ook echt leerjaren geweest. Wat betekent dat
nu, zo'n coöperatief model? Wat houdt dat in?
Hoe werf je leden? Hoe kun je de zonnepane-
len het beste exploiteren? Hoe regel je nan-ciering? Hoe werk je samen met gebouwenei-
genaren en beheerders?" Is het moeilijk om met een coöpe-
ratie zonnepanelen te plaatsen?
"Ook al lijkt het heel eenvoudig om zonnepane-
len te plaatsen, het sociale proces is het
belangrijkste en dat kost ook het meeste tijd.
Op voorspraak van leden gaan we gesprekken
aan met potentiële locaties en wanneer de klik
en de wil er is, dan is de technische uit voering
bij wijze van spreken in drie maanden doorlo-
pen. Maar samenwerken met organisaties kost
tijd. Het betekent meestal dat iemand uit de
organisatie het er 'even bij moet doen' en zich
dan moet verdiepen in samenwerkingsover-
eenkomsten, leveringscontracten, constructie-
metingen en bouwkundige planningen. Elke
organisatie is anders ingericht, de ene keer is
Vijf jaar Energiecoöperatie Zuiderlicht
de conciërge verantwoordelijk, de andere keer
iemand uit een bestuur. Dus tussen het starten
van een project en de daadwerkelijke plaatsing
van zonnepanelen zit al gauw een jaar."
Waar zijn jullie nu mee bezig?
"Inmiddels hebben we veel projecten in de
pijplijn. We verdubbelen het aantal projecten
inmiddels ieder jaar. Dat betekent ook dat we
voldoende leden moeten hebben om de inves-
teringen rond te krijgen. Dat was de laatste
jaren geen enkel probleem. Tegen de tijd dat
we de leden gingen benaderen was het pro-
ject binnen de kortste keren ge nancierd. We
moesten nota bene mensen teleurstellen! In
2018 zijn echter een paar projecten achter
elkaar gerealiseerd waardoor de nanciering
steeds meer tijd verg t. Het eerste project
duurde een uur, voor het volgende was een
Energiecoöperatie Zuiderlicht is vijf jaar geleden geboren tijdens de
netwerksessies van Wij krijgen Kippen (nu: 02025). Een aantal buurtbe-
woners in de woonbotenbuurt in Amsterdam-Zuid zag mogelijkheden voor
zonnepanelen op daken van scholen, sportverenigingen en andere gebou-
wen en richtte de coöperatie op. Doel: de energietransitie in Amsterdam
versnellen en mensen zonder geschikt dak de gelegenheid geven te
investeren in schone opwek methoden voor energie in de buurt. Energie
+
sprak met de directeur van Zuiderlicht, Frank Boon.
Tekst Layana Mokoginta, PR Mansion Zonnepanelen op het dak van tennisvereniging Joy in
Amsterdam. Frank Boon links op de foto.
18 Energie + nr 3 september 2018
3-EnergiePlus_Interview-Zuiderlicht.indd 18 17-09-18 10:05
Vijf jaar Energiecoöperatie Zuiderlicht
weekend nodig, en nu, voor de meest recente
500 panelen gaat er een zomer vakantie over-
heen. Dat betekent dat we naast nieuwe pro-
jecten, nu opnieuw moeten kijken hoe we
meer mensen kunnen bereiken."
Hoe ziet de organisatie eruit?
"Onze organisatie is nu nog klein, het bestuur
bestaat uit vrijwilligers, waaronder een aantal
oprichters: Pauline Westendorp, Ronald van
Ooijen, Marinus Knulst, Yolanda Sikking en Wil-
lemien van de Hoogen. Aukje van Bezeij en ik
werken een aantal uur per week in opdracht van
de coöperatie. Sinds kort hebben we een dag
per week ondersteuning van Joost Schornagel.
Hij is een medewerker van Shell, in het kader
van hun MVO-programma voor medewerkers.
Dat is superleuk en ook heel leerzaam. We leren
nu veel ef fectiever te acquireren, op te volgen
en contracten op te stellen bijvoorbeeld."
Wat hebben jullie bereikt?
"Zowel vanuit onze missie, Amsterdam in 2025
op schone energie, als vanuit organisatie-
kracht is ons eerst volgende doel om 2 MW
opgesteld vermogen te hebben. Dan hebben
we continuïteit in de organisatie, want je kunt
niet alleen met vrijwilligers werken. Tot nu toe
worden de betaalde krachten grotendeels ge -
nancierd uit subsidie of donaties, straks kun-
nen we uit de basisinkomsten de benodigde
mensen en inzet zelf opbrengen. We hebben
inmiddels in 2018 250 kWp aan opgesteld ver-
mogen, dus een achtste van onze doelstelling.
In 2017 was dat nog 150 kWp. Naast zon heb-
ben we ook een aandeel in windmolen De
Grutto in Zeewolde samen met een aantal
andere coöperaties. Dat betekent dat we als
coöperaties gezamenlijk de mogelijkheid heb-
ben deel te nemen in het grootste windpark op
land in Flevoland dat nu in aanbouw is."
Wat zijn de plannen voor de
toekomst?
"We zoeken de samenwerking met andere coö-
peraties in Amsterdam en Noord-Holland op
om grotere projecten op het gebied van wind
en zon gezamenlijk op te pakken. Volgend jaar
zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten,
dat biedt weer kansen om eerdere plannen
voor windenergie nieuw leven in te blazen en kunnen we ook vanuit Noord-Holland meer
schone energie opwekken. Nederland wekt op
dit moment 13% groene stroom op, en wanneer
we het niet alleen over stroom, maar ook over
energie voor warmte en mobiliteit hebben dan
is dat maar 6%. We moeten dus nog ink de
schouders eronder zetten om in 2025 op
schone energie over te zijn."
Waar ben je trots op?
"In die vijf jaar is er heel veel gebeurd, zo wer-
ken we nu al met zes scholen samen, wat ook
'educatief rendement' oplevert. Wat leuk is om
te zien, is dat zo'n project met zonnepanelen
vaak de start is van een bredere bewustwor-
ding op het gebied van milieu. Zo is voetbalver-
eniging Arsenal door onze samenwerking eens
echt goed naar hun energieverbruik gaan kij-
ken. Inmiddels hebben ze led-verlichting op de
sport velden en besparen zo ink op hun vaste
lasten. Waar we ook trots op zijn is dat we een
slimme variant op de postcoderoos ontwikkeld
hebben en voor het eerst hebben toegepast op
tennisvereniging Joy in Amsterdam-Zuid. De
klassieke postcoderoos betekent dat je als lid
van een coöperatie zonnepanelen mag kopen
en de stroom daar van dan kan verrekenen met
je energierekening thuis, mits je gedurende
vijf tien jaar in de bijbehorende 'postcoderoos'
Duurzame productie 2017
PRODUCTIE DUURZAME STROOM 2017
PROJECT KWH
BEGRAAFPLAATS 1.642
ARSENAL 39.618
IJBURG COLLEGE 1 108.861
IJBURG COLLEGE 2 70.997
WINDMOLEN GRUTTO 131.696
TOTAAL 352.814
woont. Voor een stad als Amsterdam, waar het
verloop groot is, is dat ingewikkeld. Stel dat je
hebt geïnvesteerd in zonnepanelen en gaat
verhuizen, dan woon je niet meer binnen het
postcodegebied en moet je je investering over-
doen aan iemand anders. Onze oplossing is
heel eenvoudig: alle leden, ook mensen buiten
de postcoderoos, kunnen mee investeren. En
als je binnen de postcoderoos woont, kun je
zowel de energie afnemen als investeren. Je
hoef t als afnemer van energie dus niet per se
ook te investeren. We werken samen met ener-
gieleverancier Greenchoice, dus je moet wel
naar Greenchoice overstappen en natuurlijk lid
worden van Zuiderlicht. Via Greenchoice kun-
nen we de stroom een cent goedkoper per kilo-
watt aanbieden. Dit is ook een mooie oplossing
voor VvE's waar niet alle leden kunnen investe-
ren in zonnepanelen maar wel met elkaar
zonne-energie willen opwekken."
Wat laten jullie nu nog liggen?
"Een uitdaging is, nu sommige projecten
alweer vijf jaar lopen, de contacten warm te
houden en de kennis en bewustwording over
schone energie op nieuwe leerlingen, sporters
en andere gebruikers over te dragen. Vijf jaar
Zuiderlicht is daar een mooie aanleiding voor.
Dat ga ik na dit inter view gelijk bespreken!"
nr 3 september 2018 Energie + 19
3-EnergiePlus_Interview-Zuiderlicht.indd 19 17-09-18 10:05
Reacties