Suiker, stroop, veevoer én zand voor de wegenbouw. Veel meerkun je niet uit een suikerbiet halen, zou je zeggen. Toch gaat Suiker Unie nu ook nog biogas uit de bietenresten halen, in samenwerking met Vertogas en Essent. Een enthousiaste algemeen directeur Albert Markusse geeft uitleg.
30 nr 5 nOVEMEr 2009TeksT Jaap RodenbuRg FoTo LauRen ThomEn op de lange termijn?`Dan willen we een vervolgstap zetten. Onzefabriek in Dinteloord staat in een groot agra-risch gebied, en daar komt 250 hectare aankassen. Dus willen we ook de CO2 uit de gas-installaties gaan wassen, afvangen en in dekassen verkopen. Uit kassen komen uitgesor-teerdepaprika'senkomkommers:diegaanweproberen te vergisten. Zo willen we de kring-loopsluitenensynergiecre?ren.Inonzefabriekin Duitsland maken we ook nog bio-ethanol.'Hoe werkt de omzetting van suikerbietrestan-ten in methaan technisch gezien?`Het is een standaard techniek. Je begint meteenvloeibaarmateriaalmetdaarinheelkleinerestjes en opgeloste suiker. Beestjes eten datop en zetten dat om in gas. Wij kiezen ervoordatophetnettezetten.Defabriekdraaitmaarvier maanden per jaar, tijdens de bietencam-pagne; het vergistingsproces proberen wejaarrond te doen.'Wat doet Suiker Unie precies?`Wij kopen elk jaar 5,5 miljoen ton bieten in,enverwerkendietotzo'n900.000tonsuiker,een miljoen ton bietenpulp voor rundveevoer,melasse en stroop voor gist- en alcoholfabri-kanten. Zelfs het zand en de grond die we inde fabriek van de bieten spoelen, verkopenwe voor dijkverzwaring, wegaanleg enzo-voort.'En zo kwamen jullie op de productievan biogas?`Precies. Als je de bieten wast, zitten er in hetwaswater kleine stukjes biet, stukjes blad ensuiker. De methaanreactoren halen daarsuikers uit en zetten dat ana?roob om inbiogas. Dat biogas gaan we comprimeren,onder druk brengen en vanaf zomer 2010 ophet openbare aardgasnet zetten. Tot die tijdverbruikenwehetgasinonzeeigenfabrieken? zo besparen we 4 tot 5 procent aardgas.Verdermakenweerelektriciteitvanvooreigengebruik, via onze gasmotor in Vierverlaten.'Wat zijn de doelstellingen voor demiddellange termijn?`Op de middellange termijn willen we degasproductie groot gaan opschalen met eengrote biomassa vergistingsinstallatie. Daaringaan de restproducten, puntjes biet engrovere stukken blad. Minder goede partijenbietenpulp, die ongeschikt zijn als veevoer,kun je ook in de vergister stoppen, en ookveegproducten en afval. Een paar procentdaarvan is al een enorm volume. De vergis-tingsinstallatie koppelen we aan de methaan-reactoren, en dan hebben we grote hoeveel-heden gas voor het net. We hebben al patentop een proces dat het rendement van eenvergister vergroot.'Hoeveel duurzaam gas gaat Suiker Uniemaken met de twee methaanreactoren?`We gaan nu ongeveer 5 miljoen kuub gas perjaar produceren, genoeg voor zo'n 3.200huishoudens. Met de vergisters erbij kan dat25 of 30 miljoen kuub worden, met de poten-tie voor meer. Dat zijn 16.000 tot 19.000huishoudens. Het CO2 rendement is onge-veer 80 procent.'Gaat Suiker Unie deze duurzame bijdrageook communiceren op consumentenproducten,zoals de Van Gils suiker?`Niet op korte termijn. We zijn een vrij tech-nisch gedreven, inhoudelijk bedrijf. Wel pro-beren we dat al jaren goed te doen, ook op hetgebied van duurzaamheid. We maken al jareneen duurzaamheidverslag en brengen onzeemissies per ton suiker omlaag. Maar mis-schien is het toch wel goed om daar nu ietsmeeruitlegaantegeven.Alsikgroterevolumesbiomassa kan gaan vergisten en op het netSuiker unie: biogas uitSuiker, stroop, veevoer ?n zandvoor de wegenbouw. Veel meerkun je niet uit een suikerbiethalen, zou je zeggen. Toch gaatSuiker Unie nu ook nog biogasuit de bietenresten halen, insamenwerking met Vertogasen Essent. Een enthousiastealgemeen directeur AlbertMarkusse geeft uitleg.nr 5 nOVEMEr 2009 31zetten, als we kringlopen kunnen sluiten metde CO2-levering aan kassen en de vergistingvan hun tomaten en restplantmateriaal, wil ikdaarwelgraagaandachtvoorhebben.Anderenpraten erover, maar wij doen het.'Wat is de rol en werkwijze van Vertogas indit verhaal?`Vertogas is de instantie die ons gas certifi-ceert als `groen'. Wij hebben een samenwer-kingsovereenkomst met Essent, die is vrijgroot in groen gas. Zij gaan groen gas certi-ficaten van ons kopen en ze benutten om gaste verkopen aan consumenten, gemeentenen provincies, voor huishoudens, bussen,taxi's enzovoort. Wij moeten meten en bewij-zen dat dat gas groen is, met een certifice-rings- en monitoringsprotocol, en Vertogasdoet dat voor ons. Het handelssysteem heeftministerVanderHoeveneenaantalmaandengeledenopgezet;wijzijndeeerstediedaarmeeaan de slag gaat.'Hoe past deze duurzame gasproductie in hetbeleid van Suiker Unie op het gebied vanenergiebesparing en verduurzaming?`Dit is gewoon een heel mooi voorbeeld. Heelveel deden we al. We noemen het nu ietsbewuster duurzaamheid en maatschappelijkverantwoord ondernemen. Dat staat bij onshoog in het vaandel. Neem bijvoorbeeld onzeketenintegratie: onze hele productieketenis gecertificeerd. Wij hebben zelf ISO-certi-ficatie, maar alle telers moeten ook aanbepaalde eisen voldoen op het gebied vanrassen ? niet genetisch gemodificeerd ? enhet gebruik van bestrijdingsmiddelen.Dat doen we al jaren. Hetzelfde geldt voorhet monitoren en meten van het energiever-bruik en de emissies, het maken van eenduurzaamheidverslag. In de jaren 90 teken-den we een energieconvenant voor hetterugdringen van het energieverbruik perton suiker; dat hebben we ruimschootsovertroffen. We sloten onlangs een nieuwconvenant af met ministers Verhoeven,Verburg en Cramer, en staatssecretaris DeJager. Zo proberen we weer een stapje temaken. Ook reduceren we onze transport-kilometers: de bieten komen aan en pulpgaat weer weg in dezelfde vrachtwagen.Verder horen we qua energieprestatie, viaeen wereldwijde energiebenchmark, bij devijf beste en meest energie-effici?nte suiker-bedrijven ter wereld. Daardoor wordt het welsteeds moeilijker om verder te komen. Suikerblijft een commodity product, dus de kost-prijs en de opbrengst per hectare zijnerg belangrijk. Hoe meer tonnen bieten enhoe hoger het suikerpercentage, hoebeter.'Ziet u mogelijkheden om het n?g beterte doen?`Jawel, door te kijken naar de suikerbiet ophet veld. Voordat de boeren die oogsten, slaanze het groen eraf en ploegen ze dat onder.Maar dat groen kun je ook apart verzamelenen vergisten, dus gaan we kijken of we dat inde regio kunnen doen. We sponsoren al deontwikkelingvaneenmachinediebietenrooit?n blad verzamelt.Er zijn grote kansen: met 73.000 hectarebieten krijg je een enorme productie. Dat iseen mooie combinatie van geld verdienen enverduurzamen. Wat vroeger wegrotte brengje nu tot waarde. Maar of het doorgaat, hangtook af van de subsidie die we kunnenkrijgen.'Hoe zien Suiker Unie en Essent desamenwerking na afloop van de eerstecontracttermijn van 5 jaar?`Dat moeten we met elkaar ontwikkelen.Het hangt af van de vraag hoeveel afnemerser zijn.' nsuikerbietafvalheT bedRiJfSuiker Unie is een co?peratie van 10.000 telers die bieten telen op 73.000 hectaregrond. Het bedrijf koopt de bieten van zijn aandeelhouders en verwerkt ze inGroningen en Dinteloord tot suiker en nevenproducten. Bij moederbedrijf Cosunwerken ruim 4.000 mensen, de omzet is 1,7 miljard euro.
Reacties