Warme periodes worden steeds langer en hittegolven talrijker. De klimaatverstoring is duidelijk merkbaar en voelbaar, helaas ook in huis. Experts uit diverse disciplines bogen zich over dit thema. Hun boeiende inzichten over de oorzaken, gevolgen en concrete oplossingen van oververhitting lees je hier, vertaald naar de praktijk aan de hand van de oplossingen van fabrikant Renson. Want buitenzonwering is hoe dan ook één van de basisingrepen om oververhitting binnen te voorkomen.

Klimatoloog Niels Souverijns van het VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek): “Bekijk het zo: Wij mensen draaien aan de thermostaat van de aarde. Zo ontwrichten we veel meer dan we beseffen. Het ergste scenario op het vlak van klimaatopwarming gaat uit van 4 keer zoveel hittedagen en pieken tot 50°C tegen 2050, maar zo’n vaart zal het wellicht niet lopen. Dat scenario baseert zich onder meer op een verdere focus op fossiele energie. Een verdubbeling van het aantal hittedagen tegen 2050 is dan weer wel realistisch. Dat kan verspreid zijn over de hele zomer of tijdens een langere periode. Het lijkt er wel op dat langere hitteperiodes frequenter zullen worden.”

In dichtbebouwde gebieden, zoals in de stad, wordt het vaak nog wat warmer dan op het platteland. Zeker ’s nachts. Het beton van de vele gebouwen slaat overdag de warmte op en geeft ze ’s nachts weer af aan de omgeving: het zogenaamde hitte-eilandeffect. Tegelijk is er minder water en groen, dat via verdamping warmte onttrekt aan de omgeving en zo verkoeling brengt. “De combinatie van minder opwarming en meer verdamping resulteert in gemiddeld 4°C minder op de thermometer op het platteland”, stelt Niels Souverijns.
Die paar graden maken soms een groot verschil. Elk jaar sterven in Europa meer dan 175.000 mensen aan de gevolgen van extreme hitte, vooral bij kwetsbare bevolkingsgroepen (ouderen, baby’s en mensen met chronische ademhalingsproblemen of hart- en vaatziekten). En die aantallen blijven stijgen. De impact van hittestress beperkt zich echter niet tot overlijdens. Ook een veel grotere groep van minder kwetsbaren ondervindt – weliswaar minder drastische – ongemakken door de warmte. “Als je helemaal gezond bent en goed geacclimatiseerd bent, ga je meer zweten en dat zorgt ervoor dat je lichaam automatisch afkoelt. Tot op een bepaald punt, natuurlijk … en dan zakt je aandachtsniveau, presteer je minder, slaap je slechter en kan je hoofdpijn en darmklachten ervaren”, zegt de Nederlandse thermofysioloog Hein Daanen (VU Amsterdam) daarover. Hij onderzoekt hoe ons lichaam reageert op warmte en koude.
“Acute hittestress is één ding”, vult klimatoloog Samuel Helsen aan. “Nog lastiger zijn hete periodes die langer aanhouden. Als het, zeker in steden, ’s nachts warm blijft, staat ons lichaam onder constante hittestress. Tijdens zogenaamde ‘tropennachten’, waarbij het kwik niet onder de 20°C duikt, kan ons lichaam ook ’s nachts niet herstellen. Dan krijgen we het pas echt lastig.”