32 Energie+ nr5 sept 2007IBM bespaart 4 procent per jaar op energieverbruikDoor Ellis Zijlstra ? IBM Foto Flavia Bottazzini`Klimaatbewustzijnop het werk ?n thuis'De `unconvenient truth'lijkt nog niet tot hetNederlandse bedrijfsle-ven doorgedrongen tezijn, zo blijkt uit een re-cent rapport van het We-reld Natuur Fonds. HetWNF constateert dat nogveel bedrijven een af-wachtende houding aan-nemen ten aanzien vanCO2-reductie.Het WNF-rapport A Low-Carbon Vision for The Netherlands toont aan dat bedrijven viaenergiebesparing en de inzet van duurzame energie hun uitstoot met tientallen procenten omlaag kun-nen brengen. Volgens het WNF is het Nederlandse bedrijfsleven technisch gezien zelfs in staat om in2050 een CO2-uitstoot-reductie van 80 procent te bereiken. Daarom betreurt het fonds het des te meerdat het Nederlandse bedrijfsleven een afwachtende houding aanneemt als het gaat om het bereiken vande milieu- en klimaatdoelen van het kabinet: in 2020 een vermindering van de uitstoot van broeikas-gassen van 30 procent ten opzichte van 1990.Energiezuinige pandenUiteraard geldt die afwachtende houding niet voor het hele Nederlandse bedrijfsleven. IBM werkt bijvoor-beeld al sinds 1974 consequent aan het reduceren van energie- en materiaalverbruik, zowel binnen alsbuiten het bedrijf. Zo is het energiezuinig maken van de eigen huisvesting iets wat al lang hoog op deagenda staat. `Wij zijn al jaren bezig onze kantoorpanden zo energiezuinig mogelijk te maken,' aldusHarry van Dorenmalen, algemeen directeur IBM Nederland. `In de afgelopen jaren hebben we in Neder-land 4 procent per jaar op ons energieverbruik bespaard. Dit hebben we ruimschoots gehaald door eengeautomatiseerde analyse van ons energieverbruik, gekoppeld aan een investeringsplanning en de imple-mentatie van tal van energiebesparingprojecten. Zo hebben we een warmtekrachtkoppeling voor de ver-warming van de panden en de koeling van computersystemen laten installeren op ons hoofdkantoor inAmsterdam. Het resultaat mocht er zijn: onze CO2-uitstoot ging maar liefst met 38 procent omlaag.' An-dere energiebesparende maatregelen varieerden van omvangrijke isolatiemaatregelen en HVAC (HeathVentillation Air Conditioning)-aanpassingen tot energiezuinige verlichting en percolatoren op alle(warm)waterkranen.De energiezuinige kantoorpanden ? gecombineerd met het inkopen van 100 procent groene stroom ?leverden IBM Nederland in 2006 het klimaatlogo van Greenpeace op. Het was het eerste logo van delandelijke klimaatcampagne `hier' dat werd toegekend aan kantoren. Greenpeace was niet alleen blijmet het algemene bedrijfsbeleid om onnodig energieverbruik terug te dringen, maar ook met de in-spanningen die zijn gedaan om medewerkers klimaatbewust te maken. `Als we het klimaatprobleemtegen willen gaan, moeten we allemaal onze bijdrage leveren,' stelt Van Dorenmalen. `Dat geldt zowelop het werk als thuis. Ook daarom zijn we een bewustzijnsprogramma over klimaatverandering vooronze medewerkers gestart.'Vijf miljard gloeilampenNaast alle inspanningen om de eigen organisatie zo energiezuinig te maken, boekt IBM de `milieu-winst' ook bij haar klanten. Het bedrijf lanceerde onlangs het project Big Green, dat als focus heeft allepublieke en zakelijke datacentra wereldwijd zo energiezuinig mogelijk te maken. IBM beheert maarliefst 3 miljoen vierkante meter aan deze centra op zes continenten. Met het project Big Green alleen alverwacht het bedrijf wereldwijd ruim vijf miljard kilowattuur per jaar te besparen. Dit komt overeenmet vijf miljard gloeilampen van 100 Watt die 10 uur branden. In het kader van Big Green gaat IBMbijvoorbeeld 3.900 computerservers consolideren in 30 mainframes die draaien op het besturingssy-steem Linux. De nieuwe serveromgeving moet 80 procent minder energie verbruiken dan de huidigeconfiguratie.Er zijn nog veel besparingen te halen binnen datacenters. Als er niets verandert zullen de kosten omdatacenters van energie te voorzien en te koelen even hoog zijn als de aanschaf. Volgens onderzoeksbu-reau IDC komt bij bedrijven momenteel de helft van de hardwarekosten voor rekening van energie. Deverwachting is dat dit percentage de komende jaren nog verder zal stijgen. Dit heeft tot gevolg dat IT-nr 5 sept 2007 Energie+ 33executives energie en koeling in hun top 5 van grootste zorgen heb-ben opgenomen.DoorlichtenIBM kan datacentra doorlichten en ervoor zorgen dat deze zo ener-giezuinig mogelijk kunnen opereren. Dit begint met een inventari-satie van de systemen die gebruikt worden, het energieverbruik ende locaties. Er wordt ook gekeken naar de toekomstplannen van hetbedrijf ? om deze te kunnen aanpassen aan de energiedoelstellin-gen van de overheid ? en er wordt onderzoek gedaan naar mogelijkekortingen of subsidies voor energiezuinige maatregelen. Het ener-giezuiniger maken van datacentra varieert van grootscheepse, in-frastructurele projecten tot het toepassen van een aantal eenvoudi-ge, voordelige maatregelen als het uitzetten van servers als ze nietaan het werk zijn, het opheffen van blokkades in kabelgoten die deluchtdoorstroming hinderen of het afsluiten van de airco in compu-terruimten die al voldoende gekoeld worden. Met deze maatregelenkan een datacentrum van een gemiddelde omvang ruim 40 pro-cent aan energie besparen.Besparen binnen logistiekNaast het leveren van dergelijke innovatieve IT-oplossingen is IBMook leverancier van IT-hardware. De unit Global Logistics ver-scheept wereldwijd ruim een miljard kilo goederen per jaar. IBMstelde zich ten doel om de hiermee gemoeide CO2-uitstoot aanzien-lijk te verminderen en uitsluitend met milieuvriendelijke verpak-kingsmaterialen te werken. Deze aanpak leverde al na twee jaar eenbesparing op van 13,4 miljoen dollar in verpakking en distributieen dit scheelde ruim 13 miljoen kilo verpakkingsmateriaal. Daar-naast werden 18.400 pallets minder vervoerd.Intelligente netwerkenSteeds belangrijker wordt het intelligent regelen van de energievoor-ziening. Hierbij speelt IT een belangrijke rol, een reden waaromIBM zich met `Intelligent Utility Networks' bezighoudt. Intelligentenetwerken en slimme meters vormen de basis voor nieuwe bedrijfs-modellen en -processen van energieleveranciers. Het stelt de leveran-ciers in staat exact inzicht te krijgen in patronen van stroomafnameen -toevoer. Op basis van deze gegevens komt de planning voor aan-en verkoop tot stand. Dat maakt niet alleen de planning zelf betervoorspelbaar en stuurbaar, maar ook de financi?le impact daarvan.Ook de stroomverbruiker is beter af: meer inzicht in stroomverbruiken de mogelijkheid om verbruikspatronen te sturen, zodat de stroom-consumptie gunstig be?nvloed kan worden (en de stroomproductieals ook in-huis elektriciteit wordt opgewekt).Een ander focusgebied binnen de logistiek is de mobiliteit. IBMspeelt een belangrijke rol bij het terugdringen van autogebruik indiverse grote steden. Een mooi voorbeeld is een project in Stock-holm: met een combinatie van radio frequency identificatie (RFID),karakterherkenning en data management software slaagde het be-drijf erin om een `real time' verkeersmanagementsysteem te ont-wikkelen. Het systeem registreert wanneer een auto de stad bin-nenkomt of verlaat en hoeveel tijd de auto zich in de stad bevindt.Op basis van de doorgebrachte tijd wordt tol betaald. Tijdens deeerste maand van een zevenmaandse proeftijd met het systeemwerden tijdens de spits 100.000 auto's minder geteld dan normaalen nam het aantal verkeersopstoppingen af met een kwart. Daar-naast besloten 40.000 bezoekers aan de Zweedse hoofdstad ? juistvanwege het tolsysteem ? het openbaar vervoer te gebruiken, watzowel de levenskwaliteit als het milieu ten goede komt. Via een re-ferendum heeft de bevolking van Stockholm uitgesproken door tewillen gaan met deze oplossing.CO2-zuinige economie goed haalbaarHoewel het WNF-rapport aantoont dat het Nederlandse bedrijfsle-ven een afwachtende houding aanneemt, lijkt het dat men wel ter-dege in actie komt. Met diverse ambitieuze doelstellingen is hetgepresenteerde duurzaamheidsakkoord van VNO-NCW, MKB-Ne-derland en LTO Nederland daar een duidelijk voorbeeld van. DeIBM-case zoals hier besproken toont een aantal succesvolle ingredi-enten voor de 'CO2-zuinige economie': proactief handelen binnende eigen bedrijfsvoering, tezamen met de eigen medewerkers eninnovatieve samenwerking met partners. Waar sommigen veron-derstellen dat het terugbrengen van CO2-emissie geld kost, zien wijjuist het tegenovergestelde. Energiebesparingen leverden IBM opjaarbasis 15,8 miljoen dollar op. Sinds 1998 zijn de CO2-emissiesmet 4,9 procent gedaald, wat gelijk staat aan 51.600 auto's die16.000 kilometer op jaarbasis rijden. Met deze ingredi?nten kanhet Nederlandse bedrijfsleven de eigen ambitieuze energie- en kli-maatsdoelstellingen daadwerkelijk realiseren. ?Het project Big Green wil alle publieke en zakelijke datacentrawereldwijd zo energiezuinig mogelijk maken.