20 Energie+ nr2 april 2006Luc Werring voorziet eenenergiecrisis`Europa nog te weinig solidair'Luc Werring, hoofd van het bureau voor Energie en Transport van de EuropeseCommissie, is voorstander van een Europese energiepolitiek. Een grensover-schrijdend beleid waarin het ene land zonder hindernissen en bedenkingen ineen ander land investeert. In de praktijk komt daar nog niet veel van terechtomdat de lidstaten de voorzieningszekerheid nog te veel op nationaal niveauzien. `Voor goede internationale afspraken is de solidariteit in Europa, bij gebrekaan een uniform Europees beleid, nog onvoldoende ontwikkeld.'interviewnr2 april 2006 Energie+ 21De recente Russisch-Oekrainse gaskwestie heeft het ge-brek aan solidariteit in Europa nog eens duidelijk aangetoond. `Ikheb geen enkel Europees initiatief gezien om die arme Hongarente helpen toen ze even geen gas kregen. Investeringen van het eneland in het andere land zouden economisch prima zijn, maar ompolitieke redenen zie ik het voorlopig nog niet gebeuren,' consta-teert Werring.De gaskwestie heeft wel ??n ding duidelijk aan het licht gebracht:een deugdelijk noodplan voor energie ontbreekt ten enen male inEuropa. Een dreigementje van Poetin zet het onderwerp wel overaleven op de agenda, maar daar blijft het dan ook bij. Werring: `Hetenige dat Europa kan wakker schudden is een situatie waarin daad-werkelijk de stekker eruit ligt. Sterker nog, ik denk dat we naar eenenergiecrisis toegroeien en die zal het energiebeleid op nationaalen Europees niveau ten goede bijstellen. Het zal gaan zoals in defabel van de krekel en de mier: de krekel is een flierefluiter die inde zomer verzuimt zijn wintervoorraad op peil te brengen. Dehardwerkende mier, met haar tijdige wintervoorraad, komt moeite-loos de koude dagen door.'Werring vervolgt: `Hoe kunnen weldenkende regeringen het zoverlaten komen? Omdat er nog steeds genoeg energie lijkt te zijn enhet blijkbaar niet scoort bij de stemmers om er een issue van temaken. Waarom hoor ik politici zo weinig over energie en zie ikhen wel als Prins Carnaval op het Journaal? Ik vrees dat de Neder-landse politiek te veel vertrouwt op de gasvoorraden.'EPBDDe labeling van gebouwen is, in tegenstelling tot apparaten, eenmoeilijk verkoopbaar idee. Werring vertelt niets nieuws als hij con-stateert dat juist in de gebouwde omgeving op korte termijn veelenergiewinst te boeken valt. Dat brengt het gesprek automatisch opde Europese richtlijn EPBD voor de energieprestatie van gebou-wen. Deze richtlijn is ge?nt op de Nederlandse EPN (voor nieuw-bouw) en EPA (voor bestaande bouw), en op de vergelijkbare regel-geving in Denemarken. De richtlijn startte in januari 2006 maarde Europese Commissie (EC) heeft nog steeds geen notificatie vanNederland ontvangen. Al in juli 2005 ontvingen enkele landen,waaronder Nederland, een brief waarin de EC vraagt hoe het staatmet de implementatie. Het antwoord van Nederland volgde in ok-tober en kwam erop neer dat ons land niet van plan was de EPBD-richtlijn per 1 januari in te voeren. Later zwakte Nederland ditharde standpunt af en toonde zich wel bereid de richtlijn in te voe-ren, met daarbij de opmerking dat men op zoek wilde naar eengoedkopere vorm van certificeren. Bovendien vroeg Nederland uit-stel vanwege gebrek aan goed opgeleid personeel. Het antwoord1974-1984: Civil engineering atMinistry and Consulting Com-pany, Lecturer in applied me-chanics The Netherlands.Vanaf 1984: Administrator/Principal Administrator Direc-torate General for TransportBrussels/Belgium.Vanaf 1991: Head of Unit -Safety, Technical Standardsand Technology DirectorateGeneral of Transport Brussels/Belgium.Vanaf 2000: Head of Unit -Regulatory Policy & Promotionof New Energies and of De-mand Management DirectorateGeneral of Energy and Trans-port Brussels/Belgium.Vanaf 2005: Principal Advisor(directors level) to DirectorateGeneral Energy and Transport.CV LUC WERRINGvan de EC volgde in december en liet aan duidelijkheid niets tewensen over: Nederland heeft wel voldoende personeel en moet opkorte termijn een plan presenteren voor het invoeren van de EPBD-richtlijn. Op 9 februari 2006 stuurde de EC opnieuw een brief, ditkeer met de mededeling dat Nederland officieel in gebreke was ge-steld. Het antwoord daarop moest op de dag van dit interview (8maart) nog komen. Nederland heeft twee maanden om te reageren.En dan? Tot een veroordeling door het Hof zal het niet komen, datzou een primeur zijn in de Europese geschiedenis. Maar wat danwel? `Ik wacht met spanning af en hoop dat Nederland met eengoed onderbouwd antwoord komt', houdt Werring zich op de vlak-te. Is Nederland nu het lachertje in de Europese klas? `Nee, dat is teveel gezegd. Maar feit blijft dat Nederland aanvankelijk het verstwas en nu wordt voorbijgestreefd door landen waarvan we dat nietverwachten. Dat geeft toch te denken.'Goede investeringHet bedrijfsleven ziet al voorzichtig brood in de EPBD. Bijvoor-beeld, enkele banken in Duitsland beschouwen het als een kosten-effectieve investering en verzorgen de voorfinanciering van denoodzakelijke aanpassingswerken. Ze spreken met de woningeige-naar af dat het financi?le voordeel, dat voortvloeit uit de energiebe-sparing, gedurende enkele jaren naar de bank gaat. `Woningeige-naren zijn daar best voor te porren, want hun bezit krijgt op eenfinancieel aantrekkelijke manier een betere energetische waarde,en dus een hogere marktwaarde. Deze constructie is overigens nietnieuw. Ik weet dat bijvoorbeeld Nuon hier ook al een tijdje overdenkt,' aldus Werring.tekst ad brogtrop en peter de koning Foto peter de koningnr2 april 2006 Energie+ 23Het verbaast hem dat woningcorporaties hier nauwelijks interessevoor tonen. `Daar liggen toch interessante mogelijkheden. Mis-schien vinden ze het lastig om hierover te communiceren met hunbewoners. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Je moet de men-sen eerst lastig vallen met verbouwingen voor energiebesparing envervolgens gaat de energierekening niet onmiddellijk omlaag. Maaranderzijds, dit mag voor corporaties toch geen reden zijn om hetniet te doen. Zeker niet als je hoort hoeveel geld daar nog zit.'WeerstandenVereniging Eigen Huis (VEH) vindt, evenals het kabinet, dat hetenergielabel burgers en bedrijven te veel geld gaat kosten. `Zo'n la-bel heeft voor een koper weinig toegevoegde waarde,' meldt Karende Klerk van VEH. `De verkoper is verplicht een duur energieadvieste laten maken, dat feitelijk niet meer oplevert dan een cijfer. Als jeeen niet-ge?soleerd huis uit de jaren dertig koopt, weet je zelf ookwel dat het qua energieverbruik niet optimaal zal zijn.' Werringzucht eens diep als hij dit standpunt verneemt. `Zo'n verenigingmoet toch het belang van de consument dienen,' verwoordt hij zijnonbegrip. `Dit soort weerstanden krijgt alle vrijheid om een bepaal-de stemming neer te zetten en wordt bovendien serieus genomenin de politieke energiediscussie. Dat is zeer onverstandig. Een ge-zonde oppositie tegen dergelijke geluiden ontbreekt in het euro-sceptische Nederland, want zodra iets uit `Brussel' komt is het bijvoorbaat niet populair.'RigoureusEnergieslurpende apparaten zijn veel burgers en deskundigen eendoorn in het oog. Werring voorspelt harde maatregelen. `Geennieuwe maatregelen maar wel het rigoureus invoeren van bestaan-de richtlijnen,' nuanceert hij. `Wat niet aan de eisen voldoet, komtover een jaar of vier gewoonweg niet meer op de markt. Ik hoop datlanden dit signaal snel oppikken maar hoor ze tot nu toe alleenmaar zeggen dat ze het belangrijk vinden. Ik vind het uiterst teleur-stellend dat veel lidstaten, waaronder Nederland, daar niet honderdprocent voor gaan.'Werring noemt als voorbeeld de EnergyBox van Greenpeace die viahet CDA bij 10.000 huishoudens is uitgezet. De box bevat een slim-me energiemeter, LED-lampen, spaarlampen en `standby-killers'.Eenvoudige technische oplossingen waarmee huishoudens hetenergieverbruik met 10 procent (ongeveer 200 euro) kunnen verla-gen. `Een prima initiatief. Veel winst door weinig moeite,' vindtWerring. En aansluitend hierop: `Een energievergoeding voor deminder draagkrachtigen, om de stijgende energierekening enigs-zins te compenseren, klinkt sympathiek maar vind ik geen goedidee. Je kunt dat geld beter steken in concrete maatregelen die deenergierekening voor de burger verlagen. Waarom hangen in tal-loze corporatiewoningen nog oude vr-ketels? Maak maar een ver-vangingsprogramma.'Potentie windenergieWerring breekt graag een lans voor windenergie en trekt daarvooreen vergelijking met `schone' kolen. De kosten voor `echt schonekolen' worden volgens hem onderschat. `Je kunt voor dat geld bijnanet zo goed windmolens neerzetten. De potentie van windenergiewordt sowieso onvoldoende gewaardeerd. In Europa staat nu 41.000MW en dat is goed voor 85 TWh per jaar pure energieproductie,ofwel 80 procent van het totale verbruik van Nederland, ofwel tienkerncentrales. Het is een booming industrie waarvan de kosten deafgelopen 15 jaar zijn gehalveerd. De Europese windenergie heefteen jaarlijkse turnover van 15 biljoen euro, het biedt werk aan300.000 mensen en begint voorzichtig aan de prijscompetitie metfossiele brandstoffen. En wat doet Nederland? Dat praat over eeninnovatieplatform en steekt nog maar eens geld in onderzoek, daaris het dol op. Zoals nu weer de 50 miljoen voor de oprichting vanvijf `centers of excellence' door de technische universiteiten vanDelft, Eindhoven en Twente. Onderzoek is prima als het gekoppeldwordt aan duidelijke doelstellingen. Bijvoorbeeld: research moetbinnen een aantal vast te stellen jaren leiden tot economisch haal-bare duurzame energie, door bijvoorbeeld vergroting van rende-ment en/of kostenreductie. Zolang Nederland vrijblijvend blijftonderzoeken, zonder doel en implementatie, kun je je afvragen inhoeverre ons land nog een echt kennisland is. De productie hebbenwe ondertussen al aan het buitenland verloren.' ?interviewEmissiehandel nog niet optimaalOver het onderwerp `de emissiehandel in Europa' wil Luc Werringniet veel kwijt. Het is immers niet zijn dossier. Maar dat het systeemnog onvoldoende functioneert, wil hij niet ontkennen. `Het werktnog niet optimaal door het gevolgde systeem van toedeling opgrond van bestaande rechten, de zogenaamde grandfathers' rights.Daarbij komt dat een deel van de vervuilers, zoals transport, nu nogbuiten het systeem valt. Bovendien vreest het bedrijfsleven nega-tieve gevolgen voor de concurrentiepositie ten opzichte van niet-Europese concurrenten,' aldus Werring.