`Nederland is niet in staat een goede discussie te starten over de leverings-zekerheid op middellange en lange termijn,' vindt Peter Boerma, sinds 1 junide nieuwe algemeen directeur van multi utility bedrijf DELTA NV. Politiek,consumenten en bedrijfsleven luisteren volgens hem niet naar elkaar. `Inte-gendeel, we worden gedwongen ons bezig te houden met secundaire `proble-men' als de splitsing van de energiebedrijven. Het laatste bastion voor de le-veringszekerheid moet kennelijk ook worden geslecht.'PETER BOERMA (DELTA):EMOTIE ONDERMIJNT RATIOinterview16 Energie+ nr5 okt 2006`Toch vreemd dat dit soort discussies wordt gevoerd met deenergiebedrijven aan de zijlijn. Terwijl de gewenste aanpak eenvou-dig is. Bij het constateren van een probleem ga je op zoek naar tweepartijen: wie heeft er het meeste last van het probleem en wie kanhet beste bijdragen aan een oplossing? Die twee breng je bij elkaar.Je laat ze oorzaken en symptomen vaststellen en vervolgens formu-leer je een plan van aanpak. Simpel, maar het gebeurt niet.'Een vergelijkbare mismatch tussen wens en werkelijkheid ziet deDelta-directeur in de eindeloze discussies over de transitie naar eenduurzame energievoorziening. `Dat is beleid voor de zeer lange ter-mijn en dat is goed mogelijk in een politiek systeem met een om-loopsnelheid van ten hoogste vier jaar. De politiek moet zich danwel beperken tot het vaststellen van het probleem en het cre?renvan een betrouwbaar en voorspelbaar klimaat waarin de beste op-lossingen volledig tot hun recht komen. Verder moet de overheidzijn handen ervan af houden.'Dip`Iedereen roept maar wat. De politiek wil het kennelijk zo want zijdoet geen enkele moeite om de onduidelijkheid weg te nemen. Krij-gen we een dip over enkele jaren? Dat sluit ik niet uit, ondanks deaanleg van de NorNed-kabel en de capaciteitsvergroting van de in-terconnectors. Vreemd dat deze discussie niet naar behoren wordtgevoerd, te meer omdat alle betrokken partijen de leveringszeker-heid zo belangrijk vinden.' Boerma concludeert hieruit dat het inNederland ontbreekt aan een duidelijke visie op energie. Een visiedie de focus legt op de plek waar die volgens hem hoort: leverings-zekerheid en de overgang naar een duurzame energievoorziening.`Natuurlijk, het kabinet vindt kernenergie een noodzakelijke voor-ziening op het transitiepad naar 2050. Maar is dat een visie? Vol-gens mij is het niets meer dan realiteitszin.'`De trend naar een veel meer decentrale opwekking van energie isonmiskenbaar, met warmtekrachtkoppeling als meest sprekendevoorbeeld. Een goede en logische ontwikkeling die hand in handmoet blijven gaan met een betrouwbare centrale energieleveringvan voldoende omvang, onder andere voor alle industri?le activitei-ten. Ik zie in de toekomst een mix van beiden en hoop dat onze ei-gen productie de toenemende behoefte kan blijven beantwoorden.Maar in het huidige politieke klimaat, waarin emotie de rationali-teit regelmatig ondermijnt, ben ik daar niet helemaal gerust op.'VermogenEen aantal centrales in Nederland moet de komende jaren vervan-gen worden. Daarnaast moet er vermogen worden bijgebouwd van-wege de toenemende energiebehoefte. Boerma signaleert een on-tekst Ad Brogtrop en Peter de Koning Foto peter de koningnr5 okt 2006 Energie+ 17Delta is een multi-utility bedrijfmet een breed pakket dienstenen producten. De belangrijkstezijn gas, water, elektriciteit,afvalverwerking, internet viade kabel en radio- en televisie-signalen. Vooral de koppelingtussen energie en afvalverwer-king biedt volgens Boerma veelgoede kansen in de nabije enverre toekomst. Hij benadruktde stevige verankering vanDelta in de Zeeuwse gemeen-schap en constateert tot zijntevredenheid dat de vele fusie-perikelen in de energiewereldtot nu toe aan Delta voorbijgaan. `Onze aandeelhoudershechten sterk aan zelfstandig-heid. Gelet op ons brede dien-stenpakket is dat ook een re?eluitgangspunt,' aldus de direc-teur.energie en afvalgewenste onduidelijkheid over vraag en aanbod in de toekomst.`Een onduidelijkheid die voorlopig niet zal verdwijnen. Wie hetnieuws een beetje volgt ziet zomaar vijf zes zeven serieuze plannenvoor nieuwe centrales in Nederland binnen enkele jaren. Ik volg datmet scepsis. We zijn zelf in het Sloe-gebied een nieuwe gasgestook-te centrale van 800 MW aan het bouwen met een opleverdatumergens in 2009. Een tijdrovend proces van bijna zeven jaar. Be-drijfseconomisch gezien is dat veel te lang, maar de Nederlandsepraktijk met al zijn regels en procedures is nu eenmaal niet anders.Met die kennis in mijn achterhoofd vraag ik me af hoe re?el al dienieuwbouwplannen zijn. Wat is er tot nu toe concreet bereikt? Zijnde vergunningen er al? Ik vrees dat Nederland de komende jarenniet hoeft te rekenen op een substanti?le toename van ons eigenvermogen. Dat baart me zorgen. De grafieken van `wat we willen'en `wat we produceren' komen rond 2010 gevaarlijk dicht bij elkaar.Hopelijk wordt de zomer dan niet al te tropisch.'Opvallend detail: `Als de hoogspanningsnetten centraal zoudenworden bestuurd, worden de scenario's bij een energietekort of af-schakeling misschien wel zodanig opgesteld dat de Delta-stroom inzo'n geval niet naar Zeeland gaat maar naar Zuid-Holland of andereRandstedelijke gebieden.' Meer wil Boerma hier niet over kwijt.ConvenantIn het zogenaamde Borssele-convenant heeft het kabinet afsprakengemaakt met Essent en Delta, de aandeelhouders van het bedrijfEPZ dat de kerncentrale Borssele exploiteert. Het convenant rustop drie pijlers:? De centrale blijft open tot 2033 met hoge veiligheidsnormen.? In 2006-2012 investeren Essent en Delta samen 250 miljoeneuro in diverse projecten; 200 miljoen gaat naar innovatieve in-vesteringsprojecten, 50 miljoen naar een innovatiefonds. Het ka-binet reserveert eveneens 250 miljoen euro. Dit extra geld wasanders bij gedwongen sluiting van de centrale in 2013 nodig ge-weest voor een schadevergoeding. Doel van deze investeringen iseen jaarlijkse CO2-reductie van 1,4 Mton.? In 2033 sluiting en ontmanteling van de centrale.`Die 50 miljoen voor `Willie Wortel-idee?n' zijn Essent en wij ge-woon kwijt,' beseft Boerma. `Het zij zo. Inovatieve idee?n moetentoch ergens kunnen ontstaan. De overige 200 miljoen investerenwe in een breed spectrum beloftevolle ontwikkelingen, vari?rendvan getijde-energie tot waste-to-energy en van biomassabijstook inkolencentrales tot energie uit zoet/zoutwater. We hebben met hetkabinet afgesproken dat we op deze investeringen toch wel graageen bepaald rendement willen realiseren, zonder uit het oog te ver-liezen dat het technieken betreft die nog volop in ontwikkeling zijnen een duidelijke maatschappelijke betekenis hebben. Enerzijdsmoet het meer zijn dan window dressing, anderzijds willen we ophet transitiepad best eens een rendement accepteren dat we eigen-lijk te laag vinden.'KerncentraleIn het programma Buitenhof, begin dit jaar, zette staatssecretarisVan Geel het onderwerp kernenergie weer op de kaart door eenperspectief te schetsen met ??n of meer nieuwe kerncentrales op deMaasvlakte, Eemshaven of Borssele. Boerma's voorganger DavidLuteijn toonde zich al bereid om met investeerders te onderzoekenof er in Zeeland een nieuwe kerncentrale kan komen. `Hier isruimte, draagvlak en koelwater in de buurt en Delta is prima instaat om een nieuwe centrale aan het hoogspanningsnet te koppe-len,' aldus Luteijn. Boerma sluit zich daar graag bij aan. Maar eenexacte voorspelling kan hij niet geven. `Als we vanaf nu rekeninghouden met een periode van 10 jaar, dan komen we uit op 2016.Dat lijkt me een mooi jaartal. Of we dat ook halen? Kernenergie iseen goedkope en CO2-vrije manier van energie opwekken, maar ispolitiek ook de meest gevoelige methode. Hoe je het ook bekijkt:hoe meer Nederland investeert in windenergie, des te groter wordtde behoefte aan een betrouwbare back-up die de continu?teit waar-borgt. We volgen de politiek, die is nu aan zet. De overheid is bezigmet de herziening van de kernenergiewet en ik ben benieuwd wathet eindresultaat wordt. Als er straks een gelimiteerde opwekkings-vergunning voor 10 jaar uit de bus rolt, wat ik niet denkbeeldigacht, dan is het hele plan voor ons niet meer interessant.'DraagvlakBoerma bespeurt in de samenleving een lichte kanteling in hetmaatschappelijk draagvlak voor kernenergie. Staatssecretaris VanGeel loopt daarin voorop en wil de beslissing voor de bouw van eencentrale liefst nog voor de verkiezingen van volgende maand ne-men. Ondanks zijn voortvarendheid vindt Boerma het moeilijk omde precieze omvang en betekenis van het toenemende draagvlak teoverzien. Zelf is hij, vanzelfsprekend, een overtuigd voorstander:`Een kolencentrale van 1.000 MW stoot jaarlijks 5 miljoen ton CO2de lucht in. Een kerncentrale met een vergelijkbaar vermogen pro-duceert in een jaar 3 kuub afval. Wat hebben we het liefst? Watvinden we maatschappelijk het meest verantwoord? Het antwoordlijkt me duidelijk.'`We hebben besloten om de energievoorziening in Nederland in terichten volgens de wetten van de marktwerking. Laat ons dan ookdealen met ons afval. Laat ons zelf zoeken naar de beste methodenvoor opslag of verwerking. Onze splijtstaven hergebruiken we nu alvoor 96 procent. `Schoon fossiel' is op dit moment geen betaalbaaralternatief is, afvang en opslag van CO2 is gewoonweg te duur. Wiebetaalt dat als we het toch willen? Dan vind ik kernenergie, in com-binatie met diverse vormen van duurzame energie, een veel beterekeuze voor het overbruggen van de transitieperiode. Beter betaal-baar en bovendien CO2-vrij.' ?interview18 Energie+ nr5 okt 2006