44 Energie+ nr2 mrt 2007casusTerugslagkoudeprojectNuon aan ZuidasNuon is voornemens om een koudeproject te realiseren aande Zuidas in Amsterdam voor de levering van koude afkomstige uiteen natuurlijke bron aan een deel van de kantoren en de woningenaan de Zuidas, te gebruiken voor de airconditioning en de koelingvan computersystemen. Het demonstratieproject zou ertoe moetenleiden dat een groot aantal van de huidige (energieslurpende) koel-installaties vermeden wordt en vervangen door een koelsysteem uiteen natuurlijke bron. Dit zal leiden tot een drastische verlaging vande CO2-uitstoot. Het is de verwachting dat het koelsysteem in onge-veer 70 procent van de koelbehoefte aan de Zuidas zou kunnenvoorzien.Hoog verbruikDe ontwikkeling van de Zuidas vordert in hoog tempo. Volgens be-richten van de Gemeente Amsterdam zal de Zuidas in de eindsitu-atie (2025-2030) een energieverbruik hebben dat te vergelijken ismet een stad van 200.000 inwoners. De Zuidas omvat echter slechtseen fractie van de oppervlakte van een dergelijke stad. Bij de ontwik-keling en aanleg van de Zuidas moet dan ook rekening worden ge-houden met een zeer hoog energieverbruik. Anderzijds is met hetoog op de huidige en toekomstige milieueisen ook essentieel dateen belangrijke rol wordt toegekend aan de implementatie van mo-gelijkheden tot energiebesparing.MinimaliseringDe Europese Richtlijn van 16 december 2002 betreffende de ener-gieprestatie van gebouwen1 (de Richtlijn) heeft als doel dat in debouwvoorschriften in Europa de nadruk komt te liggen op minima-lisering van het energieverbruik. Ongeveer 40 procent van de vraagnaar energie binnen de Europese Unie is afkomstig van huishou-Norton Rose iseen internationaaladvocatenkantoormet vestigingen inEuropa, MiddenOosten en Azi?.Het Norton RoseEnergie Teamverzorgt dezejuridische rubriekin Energie+.tekst Mr D.A. Schade - Norton Rose, AmsterdamOp 14 februari 2007 vernietigdede Raad van State de vergunningdie aan Nuon Warmte NV(Nuon) was verleend op grondvan de Wet Verontreiniging Op-pervlaktewateren voor het lozenvan koelwater in het oppervlak-tewater van de Nieuwe Meer.Nuon zou onvoldoende onder-zoek hebben gepleegd naar deconsequenties van de teruglo-zing van het koelwater op de oe-verzone. Een terugslag in hetkoudeproject van Nuon, dat wel-iswaar bijdraagt aan de vermin-dering van CO2-uitstoot, maaranderzijds mogelijk negatieveeffecten zou kunnen meebren-gen voor de aanwezige plantenen dieren in de Nieuwe Meer.1 Richtlijn 2002/91/EG van hetEuropees Parlement en de Raad van16 december 2002 betreffende deenergieprestatie van gebouwen.nr2 mrt 2007 Energie+ 45dens en de tertiaire sector. Verlichting, warmwatervoorziening, koe-ling en verwarming in woningen en gebouwen vergen meer energiedan het energieverbruik in de sector vervoer of de industri?le sectorafzonderlijk. In artikel 5 van de Richtlijn, die met enige vertragingop 29 december 2006 in de Nederlandse wetgeving is ge?mplemen-teerd, is bepaald dat voor grote gebouwen (meer dan 1.000 m2) vooraanvang van de bouwwerkzaamheden onderzoek moet worden ver-richt naar gedecentraliseerde systemen voor energievoorziening ge-baseerd op hernieuwbare energiebronnen en de mogelijkhedenvoor stadsverwarming en stadskoeling. Het bovengenoemde koude-demonstratieproject van Nuon is derhalve geheel in overeenstem-ming met het doel van de Richtlijn.WarmtewisselaarsHoe werkt een dergelijk koudeproject in de praktijk? Het waterwordt vanaf dertig meter diepte opgepompt uit de nabij gelegenNieuwe Meer en vervolgens getransporteerd naar een productielo-catie. Via warmtewisselaars wordt de koude uit het water getrans-porteerd naar een separaat distributienetwerk. Met behulp van eencompressie-installatie wordt het water nagekoeld tot 5 ? 6 gradenCelsius. Nadat het water is gebruikt als koudebron, wordt het opvijftien meter diepte weer geloosd in de Nieuwe Meer. Het geloosdewater heeft dan inmiddels een temperatuur bereikt van ongeveer 21graden met een maximum van 30 graden.Diepere zonesWaarom heeft de Raad van State dan toch de benodigde vergunningvan Nuon vernietigd? Appellant tegen het vergunningsbesluit, eengepensioneerde waterdeskundige, stelde dat Nuon ten onrechte uit-sluitend gebruik had gemaakt van een zogenoemd `1D Model' in hetBeeld van de tunnelvoor de koudeleidin-gen onder deMahlerlaan.De Zuidas vordert snel. In 2025-2030 kent het een energieverbruikvergelijkbaar met een stad van200.000 inwoners.Illustratie:nuonIllustratie:GemeenteAmsterdamonderzoek naar de thermische en ecologische effecten van de koel-waterlozing op het oppervlaktewater van de Nieuwe Meer. Volgensappellant zou een `3D Model' een vollediger beeld geven van de situ-atie. Een 1D Model is een gesimplificeerd model, waarbij wordt uit-gegaan van een uniforme verdeling van de warmte in het oppervlak-tewater. Echter, in het koudeproject zal het koelwater worden ge-loosd in de diepere zones van de Nieuwe Meer. Volgens een deskun-digenbericht van de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voorMilieu en Ruimtelijke Ordening, vergt het onderzoek naar de effec-ten van een dergelijke lozing in de diepe zones van het meer onderandere inzicht in de stromingsrichting van het meer, de geometrievan het meer en de invloed van de wind. Het 1D Model biedt dezeinzichten niet, waardoor geen juist beeld wordt gegeven van de ef-fecten van de lozing. Het te lozen koelwater moet aan een aantalvoorwaarden voldoen. Zo mag onder andere de temperatuur van hette lozen koelwater niet hoger zijn dan 30 graden en is ook de (maxi-male) opwarming van het ontvangende oppervlaktewater aan strin-gente regels gebonden. Zonder juist inzicht in de consequenties vande lozing op de opwarming van het oppervlaktewater, zal Nuon nietin staat zijn om de vergunning op juiste wijze na te leven. Op grondhiervan heeft de Raad van State de vergunning, verleend door hetHoogheemraadschap van Rijnland, vernietigd.Zo spoedig mogelijkDeze uitspraak betekent echter niet het einde van het koudeprojectvan Nuon. Nuon heeft aangegeven dat het door de Raad van Stateverlangde 3D Model onderzoek zo spoedig mogelijk wordt uitge-voerd, zodat een nieuwe vergunning alsnog kan worden aange-vraagd. Nuon laat de bewoners van de Zuidas dus toch in de kou(de)zitten. ?