Warmtepompen zijn zeer ener-giezuinig en comfortabel. Zeverwarmen in de winter enkoelen in de zomer. De door-braak van warmtepompen(meestal elektrisch) in `gas-land' Nederland loopt lang-zaam. Toch wordt steeds meernieuwbouw ermee uitgerust,collectief of individueel.De gebruiker van een gebouw of woning is zich steeds meerbewust van de energiekosten en heeft een groeiende behoefte aaneen gezond binnenklimaat. `Den Haag' en `Brussel' onderkennendat en willen zowel de kwaliteit van de gebouwen verbeteren als hetenergiegebruik terugdringen. Veel gebouwen zijn ontworpen en ge-realiseerd volgens inzichten en eisen uit het verleden. Een goed ge-bruik van de huidige inzichten moet leiden tot een nieuwbouw meteen zeer laag energieverbruik. Warmtepompen zijn een belangrijkeoptie omdat ze energie kunnen halen uit de lucht, de grond of hetwater. De warmtepomp hoeft die energie alleen maar te comprime-ren, niet te produceren. Zeer effici?nt. Een verhouding van gelever-de warmte tot benodigde compressie energie van 3,5 is goed reali-seerbaar (COP = 3,5). Dat warmtepompen ook omgekeerd nuttigkunnen werken, bewees de warme maand juli in 2006 toen de veleairco's voor een piekvraag naar elektriciteit zorgden. Moderne warm-tepompen kunnen verwarmen ?n koelen met bronwater van 10? enzodoende bijdragen aan een lager energieverbruik in gebouwen enaangename temperaturen in zomer en winter.PrijsstellingOmdat de inzet van energiebesparende apparaten altijd wordt afge-zet tegen de investeringskosten geven we hier enig inzicht in dehuidige prijsstelling.Traditionele Installatie met LTV Prijs ()22 kW HR-ketel (Doorstroomapparaat) 1.135,-Vloerverwarming en montagekosten 3.860,-Mechanische ventilatie 455,-Aansluiting Gas / Elektra 840,-Gasleiding in woning 230,-Totaal 6.520,-Warmtepomp met LTV Prijs ()Warmtepomp incl. 150 l boiler en montage 5.900,-Bron 2.040,-Vloerverwarming en montagekosten 3.860,-Mechanische ventilatie 455,-Aansluiting Elektra 575,-Totaal 12.830,-De meerinvestering is ongeveer 6.000 euro. Met een energiebespa-ring van zo'n 300 euro per jaar duurt het dus even voordat de warm-tepomp zich heeft terugverdiend. Tenminste, zo lijkt het. Er zijn alprojectontwikkelaars met veel positievere overtuigingen, zoals blijktuit de Toolkit Duurzame Woningbouw, een naslagwerk met energie-concepten voor de woningbouw.Warmtepompen zijn de opvolgers van de hr cv-ketels en dus de tech-nologie voor de 21e eeuw. Een comfortabel, innovatief, milieuvrien-Warmtepompbreekt langzaam doordelijk en compact systeem voor verwarming en koeling. De CO2-besparing per jaar bedraagt ongeveer 1.200 kilo vergeleken met eenhr cv-ketel. Voor de introductie van warmtepompsystemen zal zekermeer gebruik gemaakt moeten worden van bestaande structuren,zoals cv-installateurs. Vandaar dat de ontwikkeling van de wandhan-gende warmtepomp, die veel op een cv-ketel lijkt, erg in trek is bijdeze doelgroep.VerkoopcijfersVolgens de cijfers die de European Heat Pump Association (EHPA)beschikbaar heeft, blijft de verkoop van warmtepompen in Europa ge-staag toenemen. De groei blijft in de buurt van de 20 procent per jaar.Dat is al sinds 1992 ongeveer het gemiddelde jaarlijkse groeicijfervoor de verkoop van warmtepompen in Europa. In 2005 lag die groeivoor het eerst grotendeels buiten Zweden, van oudsher de koploper.De groei op lange termijn blijkt in alle belangrijke markten duur-zaam te zijn, met jaar na jaar een gestage groei. Een groot verschilmet de vorige `oil-peak'-periode (1978-1983) toen de verkoop veel tesnel toenam en de markt uiteindelijke instortte. Aspecten die nubijdragen aan de gezonde groei zijn:? De aanhoudende stijging van de olieprijs.? De vraag naar energie blijft toenemen.? Vraag naar comfort en waardebehoud van nieuwe woningen; doorde EPBD wordt het energiegebruik van een woning verplicht inbeeld gebracht.? De kwaliteitslabels waaraan de moderne warmtepompen voldoen.? De beschikbaarheid van getrainde installateurs.1992 2003 2004 2005Oostenrijk 800 3.780 5.129 6.700Bulgarije 15 25 56Tsjechi? 20 1.200 2.400 4.000Estland 510 750 1.095Finland 100 8.540 12.648 22.300Frankrijk 4.000 13.700 17.300 25.200Duitsland 2.000 15.838 20.636 26.037Ierland 1.300 1.800 2.300Nederland 1.557 1.800 1.900Noorwegen 1.000 55.081 35.390 40.000Sloveni? 25 35 n/aZweden 15.000 68.100 100.215 101.360Zwitserland 2.700 8.695 9.796 12.000Portugal 46.200Itali? 13.000Ver. Koninkrijk 500Polen 1.465Totaal 25.620 178.341 207.924 304.113nr5 okt 2006 Energie+ 1920 Energie+ nr5 okt 2006Bedrijfsnaam Merken Woningbouw Utiliteitsbouw Bronsystemen EngineeringWPBWP4-15kWpassievekoelingreversibelekoelingcombi-systemenkwaliteits-keurWP